ΟΙ ΚΟΜΗΤΕΣ ΜΕ ΕΓΓΥΤΑΤΑ ΠΕΡΙΗΛΙΑ (SUNGRAZERS)
ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ. Είναι μία ειδική και άκρως ενδιαφέρουσα κατηγορία κομητών όσον αφορά τα περιήλιά των,
όπου η απόστασις από την φωτόσφαιρα είναι δυνατόν να περιορισθεί δραματικά ακόμα και σε χιλιάδες χιλιόμετρα.Η λαμπρότης των τότε καθίσταται αφύσικα υψηλή ώστε να διακρίνονται και την ημέρα. Και ενώ οι μικρότεροι από αυτούς δυαλύονται εξατμίζονται τελείως προσεγγίζοντας τον ήλιο, οι μεγαλύτεροι πυρήνες είναι δυνατόν να επιβιώσουν ύστερα από μερικές διαβάσεις από το περιήλιο. Έχει διαπιστωθεί ότι η διάσπασίς των στην πλειοψηφία δεν γίνεται κατά το περιήλιό των αλλά σε μεγαλύτερες αποστάσεις εντός του ηλιακού συστήματος.
Οι κυριώτεροι sungrazers κομήτες (*) είναι οι κομήτες της οικογενείας Kreutz (1). Εδημιουργήθησαν από την διάσπαση ενός εξαιρετικά μεγάλου κομητικού πυρήνος διαμέτρου ~100 χλμ κατά την διάβασή του εκτός του εσωτερικού ηλιακού συστήματος (προγεννήτωρ κομήτης) κατά την αρχαιότητα . Οί ιστορικές αναφορές του Αριστοτέλους (2) και του Εφόρου (3) περί διαλύσεως ενός λαμπρού κομήτη το έτος 371 π..Χ λαμβάνονται υπ’όψιν. Όμως τα σύγχρονα μοντέλα θέτουν περιορισμό γενέσεως του συστήματος < 1700 έτη περίπου. Οι λαμπροί κομήτες των ετών 1843 και 1882 όπως και ο Ikeya-Seki (1965) αποτελούν θραύσματα ενός τεραστίου πυρήνος ο οποίος κόπηκε στα δύο. Οι μεγαλύτεροι κομήτες οι οποίοι παρουσιάσθηκαν ανα τους αιώνες ανέρχονται στους 8 ενώ οι κατατμίσεις σε μικρότερα τεμάχια συνεχίζονται. Το έτος 1979 ο δορυφόρος Ρ78-1 ανακάλυψε για πρώτη φορά τυχαία από ττ διάστημα sungrazer, τον C/1979 Q1 (SOLWIND) από τον στεμματογράφο του όπως και άλλους 5. Έως το έτος 1995 με την εκτόξευση του δορυφόρου SOHO (4) έως σήμερα ανιχνεύονται χιλιάδες μικροκομήτες . Από αυτούς το 83% ανήκουν στην οικογένεια Kreutz, ενώ οι υπόλοιποι κυρίως είναι σποραδικοί (5). Εντύπωση προκαλεί ο μεγάλος αριθμός των.
Παρακολουθείστε τo βίντεο:
Οι λαμπροί sungrazers κομήτες οι οποίοι ενεφανίσθησαν και κατεγράφησαν ανα τους αιώνες έως σήμερα είναι:
1. Ο λαμπρός κομήτης τοy έτους 1106. X/1106 C1. Υπάρχουν ιστορικές αναφορές γιa τhν διάλυσή του στa
Αγγλικά, Κινέζικά, Ιαπωνικά καi Κορεατικά χρονικά. Στa Αγγλικά απo τo χειρόγραφο Laud manuscript
διαβάζουμε ότι “Κατά την πρώτη εβδομάδα της Σαρακοστής, την Παρασκευή, 16 Φεβρουαρίου, το βράδυ,
εμφανίστηκε ένα ασυνήθιστο αστέρι, και για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από αυτό είδαμε ένα λαμπρό κάθε
βράδυ. Αυτό το αστέρι εμφανίστηκε νότιο-δυτικά. Φαινόταν μικρό και σκοτεινό. Η ακτίνα που έλαμπε από
αυτό, όμως, ήταν πολύ φωτεινή, και φάνηκε να είναι σαν μια τεράστια δέσμη νά λάμπει βόρειο-ανατολικά”
.
2. Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1680 C/1680 V1 (Kirch’s Comet, ή Newton’s Comet ). Ανεκαλύφθη την
14/11/1680 από τον Gottfried Kirch (7). Ένας από τους λαμπρότερους κομήτες του 17ου αιώνος, ορατός και την ημέρα ενώ η ουρά του ήταν μεγαλειώδης. Υπολογίζεται ότι διήλθε από το περιήλιο την 18/12/1680 σε απόσταση 0,0062 α.μ (930.000 χιλ) από τον ήλιο. Υπετέθη ότι ο κομήτης ήταν ο ίδιος με αυτόν του έτους 1106 ,όμως δεν είναι μέλος της οικογενείας Kreutz (ασυμφωνία στα τροχιακά στοιχεία ι και ω). Επίσης είναι πολύ πιθανόν στις ημέρες μας ο επερχόμενος λαμπρός κομήτης ISON C/2012 S1 να έχει συγγένεια επειδή τα τροχιακά στοιχεία του είναι παρόμοια. (πίνακας1 ).
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1680
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1680

3. Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1843 ή και λαμπρός κομήτης του Μαρτίου ( C/1843 D1). Ανεκαλύφθη την
5/2/1843 και σύντομα έγινε λαμπρότατος, ώστε να φαίνεται ακόμα και την ημέρα. Προσέγγισε την γη την
6/3/1843 ενώ είχε διέλθει την 27 Φεβρουαρίου σε απόσταση 0.0054897 AU από τον ήλιο. Αποτελεί το
μεγαλύτερο τμήμα της διαλύσεως του Ι υπερθραύσματος . Είναι αξιοσημείωτο το μεγάλο μήκος της ουράς την
οποία ανέπτυξε, >2 α.μ. (πίνακας 1 τροχιακά στοιχεία). Βάση υπολογισμών η περίοδος περιφοράς Τ του κομήτη είναι 600 → 800 έτη.
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1843
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1843
4. Ο κομήτης της εκλείψεως της 17ης Μαίου 1882. Αιφνιδιασμός ! Μια ομάδα αστρονόμων είχε μεταβεί στην
Αίγυπτο για παρατήρηση ολικής εκλείψεως διαρκείας 1΄,50΄΄ όταν αυτοί εξεπλάγησαν παρατηρώντας έναν
λαμπρό κομήτη να ποζάρει δίπλα στο ηλιακό στέμμα. Η μετατόπισίς του είχε ταχύτητα 500 χλμ/δευτ.
Ο κομήτης της εκλείψεως της 17ης Μαίου 1882
Ο κομήτης της εκλείψεως της 17ης Μαίου 1882
5. Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1882. C/1882 R1 Ενεφανίσθη αρχάς Σεπτεμβρίου 1882 και ήταν ορατός διά
γυμνού οφθαλμού από το νότιο ημισφαίριο. (τροχιακά στοιχεία πίνακας1). Μερικές ημέρες πρίν από το περιήλιό του την 17/9/1882 (0.0077508 AU) έγινε τόσο λαμπρός, ώστε διακρινόταν ακόμα και την ημέρα (16-17/9ου). Τον Οκτώβριο ο πυρήνας του διασπάσθηκε αρχικά σε δύο κομμάτια και κατόπιν σε τέσσερα. Αποτελεί κύριο τμήμα της διαλύσεως του ΙΙ υπερθραύσματος από τον κομήτη του έτους 1106.
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1882. C/1882 R1
Ο μεγάλος κομήτης του έτους 1882. C/1882 R1
6. Ο κομήτης C/1887 B1 ή μεγάλος κομήτης νοτίου ημισφαιρίου. Ανεκαλύφθη από τον J. M. Thome την
19/1/1887 είς Κόρδοβα της Αργεντινής ,7 ημέρες αργότερα από το περιήλιο (0,00483 AU ). Το φαινόμεν0 μέγεθος του κομήτη m = +1 και ήταν ευρέως παρατηρήσιμος από το νότιο ημισφαίριο για το υπόλοιπο του Ιανουαρίου. Τήν 22 Ιανουαρίου ο Finlay τον περιέγραψε ως μία “χλωμή στενή φωτεινή κορδέλα , αρκετά ευθεία” περίπου 35 μοίρες μήκους. “ (τροχιακά στοιχεία πίνακας1).
7. Ο κομήτης C / 1945 X1 (du Toit ) Ανεκαλύφθη υπό του Daniel du Toit εις το Harvard College Observatory, της νοτίου Αφρικής την 11/12/1945. Κατά την ημέρα του περιηλίου την 28/12/1945 (απόστασις 0.007516 α.μ) ήταν ορατός διά γυμνού οφθαλμού. (τροχιακά στοιχεία πίνακας1).
8. Ο κομήτης C/1963 R1 (Pereyra). Ανεκαλύφθη την 14 Σεπτεμβρίου 1963, από τον ZM Pereyra (Κόρδοβα
Αργεντινής). (τροχιακά στοιχεία πίνακας1).
9. Ο κομήτης Ikeya–Seki C/1965 S1 ή μεγάλος κομήτης έτους 1965 . Είναι ο λαμπρότερος μέχρι στιγμής
sungrazer κομήτης του 20ου αιώνος μετά και από τον κομήτη του έτους 1106. Ανεκαλύφθη την 18/9/1965 από τους δύο Ιάπωνες ερασιτέχνες αστρονόμους Kaoru Ikeya καί Tsutomu Seki. Με την πάροδο των ημερών
ελαμπρύνετο διαρκώς. Κατά την ημέρα του περιηλίου την 21 Οκτωβρίου ήλθε σε απόσταση μόνον 0.007786 AU (450.000 χλμ) από τον ήλιο άνετα ορατός την ημέρα ενώ η λαμπρότης του έφθασε σε εξωφρενικά ύψη -10 έως -11, ίση με την λαμπρότητα του α΄ τετάρτου της σελήνης.. Εκείνες τις ώρες ο πυρήνας έσπασε σε 3 κομμάτια όπως έδειξε ο στεμματογράφος . Μια ημέρα μετά ,την 22 Οκτωβρίου το m έπεσε σε -4 και ο κομήτης
επανεμφανίσθηκε στον πρωινό ουρανό αναπτύσσοντας ουρά μήκους 25 μοιρών. Ήταν δε ορατός διά γυμνού οφθαλμού έως τον Ιανουάριο του 1966. (τροχιακά στοιχεία πίνακας1 ).
Ο κομήτης Ikeya–Seki C/1965 S1
Ο κομήτης Ikeya–Seki C/1965 S1
10. Ο κομήτης C/1970 K1 White–Ortiz–Bolelli. Ορατός από το νότιο ημισφαίριο (τροχιακά στοιχεία πίνακας 1 ).
11. Ο κομήτης Lovejoy ( C/2011 W3 ) . Ο sungrazer των ημερών μας ανεκαλύφθη την 27 Νοεμβρίου 2011 από τον Αυστραλό ερασιτέχνη αστρονόμο Terry Lovejoy (τροχιακά στοιχεία πίνακας1 ). Ο κομήτης είχε ήδη διέλθει από το περιήλιο την 16/11/2011 ακριβώς μόνον 140.000 χλμ (0.00555 AU ) από την φωτόσφαιρα και τελικά επέζησε. Μελέτες στό παρελθόν έδειξαν ότι αποτελεί τμήμα διαχωρισμού ενός κομήτη του έτους 1329 μ.Χ.
Ο κομήτης Lovejoy ( C/2011 W3 )
Ο κομήτης Lovejoy ( C/2011 W3 )

Ιεραρχία των κατακερματισμών των λαμπρών κομητών
Παρατηρώντας τόν πίνακα 1 θά διαπιστώσουμε ότι στά τροχιακά στοιχεία q , e , ι , ω (↓) υπάρχει μία έκδηλη ομοιότης – εκτός από τον κομήτη C/1680 V1 -η οποία μας υπαινίσσει ότι όλα τα κομητικά θραύσματα μικρά και μεγάλα έχουν περίπου τον ίδιο προσανατολισμό. Προσεγγίζοντας οι κομήτες την φωτόσφαιρα σε απόσταση ~1 ηλιακής ακτίνος (R = 0.0046524 A U ) και υπό την επίδραση της ισχυράς έλξεως οι τροχιές διαστρεβλώνονται ισχύρά και τα αφήλιά των εγγίζουν τις 1 2 0-200 α.μ ενώ οι περίοδοι περιφοράς διακυμαίνονται απο 500 έως 1000 έτη. Οι προσομειώσεις των τροχιών των δύο λαμπρών κομητών Ikeya–Seki και του έτους 1882 έδειξαν ότι αμφότεροι προέρχονται από ένα μεγαλύτερο κομμάτι, αποτελούν δέ τα κύρια μέλη του ΙΙ υπερθραύσματος . Από την άλλη πλευρά, ο λαμπρός κομήτης του έτους 1843 με δεδομένο την αισθητή διαφορά του argument περιηλίου ω από τους Ikeya–Seki και του έτους 1882, τον κατατάσσει ως το λαμπρότερο μέλος του Ι υπερθραύσματος (σχήμα). Οι υποομάδες είναι αρκετά εμφανείς από τις διαφορές των τροχιακών στοιχείων q , ω καί Ω με την παρουσία κενών. Οι τροχιές των κομητών 1880 C 1 καί C/1887 B1 ταιριάζουν σε μεγάλο βαθμό, διαπίστωσις η οποία οδηγεί είς το συμπέρασμα ότι και οι δύο προήλθαν από την δυάλυση ενός άλλου κομήτη της τάξεως μεγέθους του C/1843 D1 . Εις τα δεξιά του ιεραρχικού δένδρου, ένα άλλο μεγάλο θραύσμα υποδεικνύεται από τους κομήτες C/1945 X1 , C/1970 K1 όπως και τους C/1963 R1 .Τα περιήλια των κομητών της Ι υποομάδος είναι εγγύτερα πρός την φωτόσφαιρα (= 1/5 RH), ενώ 3 κομήτες της Ι Ι υποομάδος την προσεγγίζουν κατά λόγο 2/3 RH . Ο Β. Mardsen εξετάζοντας την χωρική κατανομή έδειξε ότι το βαρυτικό πεδίο του Διός επηρεάζει τα τροχιακά κενά των υποομάδων.
Η δημιουργία και η τροχιακή εξέλιξις της οικογενείας Kreutz, το μοντέλο των 2 υπερθραυσμάτων
Η μέθοδος της αναζητήσεως πίσω στο παρελθόν των τροχιακών θέσεων των 2 μεγάλων θραυσμάτων (κομήτες
C/1882 R1 καί C/1965 S1) αναπαριστάται μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η τεχνική αυτή έχει ως αφετηρία
την τροχιά τού λαμπροτέρου θραύσματος, η κίνησις του οποίου έχει ενσωματωθεί αριθμητικά – με τις πλανητικές διαταραχές και το σχετικιστικό φαινόμενο – πίσω στην χρονική στιγμή της αρχικής δυαλύσεως του
προγεννήτορος. Η κίνησις των κομητών εν συνεχεία ενσωματώνεται χρονικά εμπρός με την μέθοδο των
ελαχίστων τετραγώνων. Από τις εργασίες των Sekanina, Chodas και Mardsen (6) τα συμπεράσματα είναι τα εξής:
700px-Kreutz_Group_fragmentation_hierarchy_en.svg
Ο προγεννήτωρ κομήτης
Οι προσομειώσεις του Mardsen θέτουν αυστηρά χρονικά όρια της δημιουργίας του συστήματος μικρότερη από 1700 έτη. Τρέχοντας πίσω στο παρελθόν την τροχιά του κομήτη C/1882 R1 στο έτος 326 μ.Χ ,ο προγεννήτωρ ευρέθη διχοτομημένος σε απόσταση 50 α.μ και ~30 έτη πριν το περιήλιο. Η ταχύτητα αποκοπής των κομματιών ήταν 8 m /s .σε αντίθετες διευθύνσεις. (σχήμα) Αυτό το επεισόδιο ήταν η απαρχή των μικροτέρων κατακερματισμών με την πάροδο των περιφορών και την δημιουργία των 8 μεγαλυτέρων κομητών ( C/1843 D1, C/1880 C1, C/1887 B1 ,C/1963 R1 ,C/1882 R1, C/1945 X1 ,C/1965 S1 ,C/1970 K1 ). Το ερώτημα πουωπροκύπτει εδώ είναι γιατί ο διαχωρισμός έγινε σε μεγάλη ηλιοκεντρική απόσταση όπου η βαρυτική επήρεια του ηλίου είναι μηδαμινή και κατ επέκτασιν γιατί δεν δυαλύονται οι sungrazers όταν αγγίζουν τόσο κοντά τον ήλιο, ενώ οι θρυμματισμοί συμβαίνουν σε μεγαλύτερες αποστάσεις ; Μόνον 2 κομήτες από τους 8 λαμπρούς , οι C/ 1882 R1 και C/1965 S1 καταστράφηκαν κατά το περιήλιό τους, ο C/1887 B1 ήταν χωρίς κεφαλή και ο C/1945 X1 έγινε ορατός αμέσως μετά από το περιήλιο. Επίσης έχει αποδειχθεί ότι οι διαχωρισμοί των ομάδων και υποομάδων πραγματοποιούνται κατ’ ευθείαν πρός τα εμπρός (γραμμική δυάλυσις).
Έχει επικρατήσει τελικώς η εξήγησις βάσει της θεωρίας της αλληλεπιδράσεως των ηλεκτρικών πεδίων όπου το
ηλιακό πλάσμα αντιδρά με το πλάσμα των κομητών όπως οι ηλεκτρικοί πυκνωτές. Καθώς ο πυρήνας κινείται στις ψυχρές περιοχές του ηλιακού συστήματος με πορεία στα ενδότερα ξεκινά η ενεργοποίησις των ηλεκτρικών αντιδράσεων με το ηλιακό πλάσμα όπου ο παγωμένος κομήτης υφίσταται τριγμούς και επιφανειακούς σεισμούς. Οι ογκωδέστεροι και οι ψυχρότεροι πυρήνες αντιδρούν ευκολώτερα (9) από τους μικρότερους (10) με αποτέλεσμα αυτοί να διασπώνται.

fg1
Πορεία των διαχωρισμών
Βάσει υπολογισμών, τα 2 υπερθραύσματα διήλθαν από το περιήλιο το ένα μετά το άλλο με διαφορά ~23 ημερών το έτος 356 μ.Χ. σε αποστάσεις 0.0057 1 0 καιί 0.008387 α.μ από την φωτόσφαιρα , γεγονός το οποίο δεν αναφέρεται στα ιστορικά χρονικά. Το δεύτερο περιστατικό του κατακερματισμού συνέβη το έτος 1100 μ.Χ μετά από την συμπλήρωση μίας περιφοράς (~700 έτη ). Αυτός ο διαχωρισμός δημιούργησε τον μεγάλο κομήτη C/1843D1 συν το τμήμα Ια ,γεγονός από το οποίο προήλθαν οι κομήτες C/1880 C1 και C/1887 Β1 στα τέλη του έτους 1102 μ.Χ.
Το II υπερθραύσμα, το οποίο θεωρείται ότι είναι το ίδιο με τον κομήτη X/1106 C1, διεχωρίσθη δε στους κομήτες
C/1882 R1 και S1 C/1965 περίπου 18 ημέρες μετά από το περιήλιο όπως αναφέρεται στα ιστορικά χρονικά όπου έγινε αντιληπτή η δημιουργία των μεγάλων κομητών C/1882 R1 καί C/1965 S1 συν ένα άλλο κομμάτι το ΙΙ α-c. Είς το αμέσως επόμενο περιήλιο (~1700 μ.Χ) το ΙΙ α-c κομμάτι θα διασπασθεί δημιουργώντας τον κομήτη
C/1963 R1. Η δημιουργία τέλος του κομήτη C/1970 K1 προήλθε στην ακραία περίπτωση κατά την οποία οι
θρυμματισμοί έγιναν σε διαφορετικές τροχιές .Έχει υποτεθεί ότι ο C/1970 K1 είναι προιόν ενός διαχωρισμού
ενός αγνωστου γονέως, ο οποίος έσπασε μακριά από τον κομήτη 1106 ταυτόχρονα με, ή λίγο πριν από την
δημιουργία των C/1882 R1 και C/1965 S1 και στην συνέχεια εχωρίσθη στα 2, σε ηλιοκεντρική απόσταση περίπου 150 AU .
Οί παρούσες παρατηρήσεις
Ποσοστό άνω του 75% των sungrazers έχει ανακαλυφθεί από ερασιτέχνες αστρονόμους αναλύοντας τις παρατηρήσεις του δορυφόρου SOHO μέσω του διαδυκτύου. Μερικοί ερασιτέχνες έχουν καταγράψει αξιόλογες ανακαλύψεις όπως ο Κινέζος Zhou Bo ( 271 ταυτοποιήσεις), ο Rainer Kracht – Δ.Γερμανία (176 ταυτοποιήσεις) και ο Άγγλος Michael Oates ( 144 ανακαλύψεις). Από τον Οκτώβριο του 2008 έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 1.500 μικροκομήτες. Οι παρατηρήσεις του SOHO έχουν καταδείξει ότι οι Sungrazers συχνά καταφθάνουν είς ζεύγη αφού διαχωρισθούν εντός λίγων ωρών. Οι κομήτες Kreutz είναι δυνατόν να υπάρχουν για πολλές χιλιάδες χρόνια ακόμα. Τελικώς όμως οι τροχιές των θα διασπείρονται από τις βαρυτικές διαταραχές, ανάλογα με τον ρυθμό του κατακερματισμού των συστατικών μερών. Η συνεχής ανακάλυψις του μεγάλου αριθμού των μικροτέρων μελών από τον SOHO είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε μια καλύτερη κατανόηση του πώς διασπώνται οι sungrazers. Έχει προταθεί επίσης ότι και άλλοι λαμπροί Kreutz κομήτες θα εμφανισθούν εις το μέλλον. Το σύστημα Kreutz πιθανότατα δεν είναι μία μοναδική περίπτωσις. Μελέτες έχουν δείξει ότι κομήτες με υψηλές τροχιακές κλίσεις και αποστάσεις περιηλίου < 2 α.μ, το σωρευτικό αποτέλεσμα των βαρυτικών διαταραχών τείνει να οδηγήσει σε sungrazing τροχιές.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
ΤΡΟΧΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΑΜΠΡΩΝ SUNGRAZERS ΚΟΜΗΣΩΝ
Πηγή JPL Solar System Dynamics simulator
Table SUNGRAZERS
Table SUNGRAZERS
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
(*} έτυμολογία ρήμα graze=βόσκω→ οι ηλίου βόσκοντες.
(1) Dr. Heinrich Carl Friedrich Kreutz ( 1854 – 1907) Γερμανός αστρονόμος ονομαστός για τις διατριβές του περί τροχιών sungrazers.
(2) Αριστοτέλης 384-322 π.Χ εδίδασκε ότι οι κομήτες είναι μετεωρογικά φαινόμενα της ατμόσφαιρας.
(3) Έφορος. 400-330 π.Χ Κύμη Μ.Ασίας, ιστορικός.Ανέφερε ότι ένας κομήτης διαχωρίσθηκε τον χειμώνα του 372-373 π.Χ.
(4) SOHO (Solar and Heliospheric Observatory ). Δορυφόρος της ESA για την μελέτη της ηλιακής φωτόσφαιρας.
(5) Οικογένειες Kracht, Marsden ,Meyer . Πιθανόν να σχετίζονται με τον κομήτη 96P/Machholz, όπως επίσης και να συνδέονται με διάφορες μετεωρικές βροχές , συμπεριλαμβανομένων των Arietids των δ Υδροχοίδων και Βοωτιδών.
(6) Brian G. Marsden 1937-2010 Αγγλοαμερικανός αστρονόμος διευθυντής του Minor Planet Center.
(7) Gottfried Kirch . Γερμανός αστρονόμος 1639-1710.
(9) Στην πραγματικότητα, το 80% των κομητών διαχωρίζονται όταν είναι μακριά από τον Ήλιο, Ο κομήτης Wirtanen διεσπάσθη το έτος 1957 εντός της τροχιάς του Κρόνου, και κάτι παρόμοιο συνέβη στον ιστορικό κομήτη Biela το 1826.
(10) Το ηλεκτρικό μοντέλο εξηγεί επίσης γιατί οι κομήτες μακράς περιόδου παρουσιάζονται φωτεινότεροι από τους βραχυπερίοδους. Οι πρώτοι περνούν περισσότερο χρόνο σε μια περιοχή του πλάσματος χαμηλότερο δυναμικό από ό,τι οι βραχείας περιόδου κομήτες. Κατά συνέπεια, η διαφορά τάσεως κατά την προσέγγισή τους με τον Ήλιο θα είναι υψηλότερη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Sekanina, Zdeněk; and Chodas, Paul W. (2004). “Fragmentation hierarchy of bright sungrazing comets and the birth and orbital evolution of the kreutz system. I. Two-superfragment model”. The Astrophysical Journal 607 (1): 620–639. Bibcode:2004ApJ…607..620S. doi:10.1086/383466. hdl:2014/39288.
Sekanina, Zdeněk; Chodas, Paul W. (2007). “Fragmentation Hierarchy of Bright Sungrazing Comets and the Birth and Orbital Evolution of the Kreutz System. II. The Case for Cascading Fragmentation”. The Astrophysical Journal 663 (1): 657–676. Bibcode:2007ApJ…663..657S. doi:10.1086/517490. Hdl:2014/40925.
Marsden, Brian G. (1967). “The sun 10.1086/110396 grazing comet group”. The Astronomical Journal 72 (9): 1170– 1183. Bibcode:1967AJ…..72.1170M. doi:.
Sekanina, Zdeněk (2001). “Kreutz sungrazers: the ultimate case of cometary fragmentation and disintegration?” (PS). Publications of the Astronomical Institute of the Academy of Sciences of the Czech Republic (89): 78–93. Hubbard, J.S. (1849). “On the orbit of Great comet of 1843″. The Astronomical Journal 1 (2): 10–13. Bibcode:1849AJ……1…10H. doi:10.1086/100004.
“Observations of the great comet of 1843″. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 6 (2): 3–6. 1843. Bibcode:1843MNRAS…6….3..
“The comets of 1882″. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 43 (2): 203–209. 1883. Bibcode:1883MNRAS..43R.203..
When Comets Break Apart David Talbott.